چگونه نهال توت فرنگی بکاریم؟ / چگونه نهال توت فرنگی پرورش دهیم؟

توت فرنگی یکی از میوه های به شدت پر طرفدار است که معمولا در آب و هوای معتدل و گرم رشد می کند. این میوه نسبت به هوای سرد بسیار حساس است ولی سرما و منجمد کردن توت فرنگی در مزه و بوی مطلوب آن تاثیر منفی نمی گذارد. از توت فرنگی علاوه بر مصرف خوراکی آن به صورت تازه، در انواع دسر ها و شیرینی ها و کیک ها استفاده می کنند. هم چنین می توان مربای توت فرنگی و نوشیدنی های مختلف با توت فرنگی تهیه و تولید کرد.

توت فرنگی سرشار از ویتامین ث و منگنز است. به همین دلایل است که خواص ضد پیری دارد و در جلوگیری از سکته های مغزی نقش بسزایی دارد.

توت فرنگی برای اولین بار در کشور فرانسه به شکل وحشی به وجود آمد و سپس در شکل گیاهی اهلی کاشته  و پرورش داده داده شد و بعد از سال ها با نام اتابکی به ایران وارد شد. علت این نام گذاری این بود که در زمان صدارت اتابک اعظم که از فرانسه به ایران آمده بود توت فرنگی وارد ایران شد. در حال حاضر توت فرنگی در بسیاری از نقاط ایران از جمله جنگل های شمالی ایران در فصل تابستان به صورت فراوان تولید و پرورش داده می شود. توت فرنگی رشدی بوته ای دارد.

اگر بخواهیم ویژگی های ظاهری نهال یا بوته ی توت فرنگی را بگوییم می توان به این موارد اشاره کرد؛

توت فرنگی میوه ای است قرمز رنگ با خال های سیاه و برگچه ی سبز رنگی به شکل تاج در بالای سرش. گیاه توت فرنگی هم دارای برگ های سبز رنگ زبر و دارای کرک است. گل های آن هم سفید رنگ بوده و هرچقدر زودتر شکوفا شده باشند میوه ای که تولید می شود درشت تر خواهد بود. گلدهی نهال توت فرنگی در ابتدای فصل رشد رخ می دهد و در این زمان میوه دهی آن هم بیشتر می شود ولی در اواخر رشد آن میوه دهی کمتری دارد.

حال که تا حدودی با توت فرنگی و بوته آن آشنا شده اید می توانید اطلاعات لازم برای کاشت و پرورش بوته فرنگی را کسب کرده و سپس به کاشت و تکثیر آن اقدام کنید.

روش های مختلفی برای کاشت بوته توت فرنگی وجود دارد در ادامه به توضیح مهم ترین و رایج ترین آن ها خواهیم پرداخت.

۱- روش اول کاشت بوته توت فرنگی از طریق بذر آن:

این روش به دلیل سختی هایی که دارد خیلی استفاده نمی شود زیرا مدت زمانی که طول می کشد تا بوته میوه دهی کند طولانی تر از روش های دیگر است. ولی اگر مجبور باشید از این روش برای کاشت توت فرنگی استفاده کنید باید بذر را به شکل اصولی تهیه کنید. اولین راه برای تهیه بذر توت فرنگی که به فکر هر کسی می رسد خرید بذر آماده توت فرنگی از گل خانه یا سایت های مربوطه است. ولی اگر مایل باشید می توانید خودتان در خانه بذر توت فرنگی را از میوه جدا کنید؛

برای تهیه بذر توت فرنگی در خانه ابتدا باید میوه های مرغوب و صد در صد رسیده را آماده کنید، سپس باید توت فرنگی ها را خشک کرده و در محلول خاص آن قرار دهید و صبر کنید تا حل شده و تنها بذرهای آن باقی بماند.

علاوه بر این روش می توانید با منجمد کردن تعدادی توت فرنگی و سپس خراشیدن توت فرنگی با چاقوی تیز بذرهای آن را از میوه جدا کنید. حتما این کار را با احتیاط انجام دهید و بعد از جدا کردن بذرها باید صبر کنید تا خشک شوند و سپس از آنها استفاده کنید.

روش دیگر برای تهیه بذر توت فرنگی هم این است که می توان با شیء ای نوک تیز، خال های سیاه موجود در روی توت فرنگی که همان بذرهای آن است را جدا کنید. بعد از آماده کردن بذرها باید آن ها را در مکانی سرد با دمای ۲ تا ۵ درجه قرار دهید تا جوانه زده آماده کاشت شوند. نکته ای که در کاشت این بذر ها باید به آن توجه کرد این است که بذر توت فرنگی برای رشد باید در مکانی مرطوب و زیر نور کافی قرار گیرد پس نباید به هیچ وجه پوشانیده شود.

۲- روش دوم کاشت بوته توت فرنگی از طریق پیوند و قلمه زنی با ساقه رونده:

ساده ترین، سریع ترین و رایج ترین روش تکثیر بوته توت فرنگی این روش است. بدین ترتیب که با ساقه رونده گیاه که از ریشه بوته تولید می شود، این ساقه دارای دو گره است که گره اول آن بلا استفاده است ولی گره دوم آن را در زمین می کارند تا تولید ریشه می کند بعد از رشد و استقرار کافی آن را از پایه مادر جدا می کنند.

مناسب ترین زمان برای کاشت بوته توت فرنگی در اوایل فصل بهار و یا اواخر فصل پاییز است که کاشت آن در پاییز رایج تر است و در تابستان بوته توت فرنگی شروع به میوه دهی می کند و می توان محصول را برداشت نمود. ولی اگر در فصل بهار اقدام به کاشت بوته توت فرنگی کرده باشید باید برای افزایش استحکام آن گلهای آن را بچینید.

خاک مناسب برای رشد هرچه سریعتر و بهتر بوته توت فرنگی خاکی است که نرم و اسیدی بوده و PH آن عددی بین ۵.۵ تا ۶.۵ باشد. البته توت فرنگی حساسیت زیادی نسبت به خاک ندارد و تقریبا در هر خاکی می تواند رشد کند. علاوه بر این توت فرنگی برای رشد به خاکی نیاز دارد که زهکشی خوبی داشته باشد و از لحاظ کود و تغذیه به اندازه کافی باید به آن رسیدگی شود. کود مورد نیاز برای آن خاک برگ و یا کود دامی و کود اسب به صورت قرص یا خشک شده و پوسیده است که باعث می شود خاک به خوبی تغذیه شده و زهکشی آن نیز افزایش یابد. استفاده از کود های NPK ، خاک دارای هوموس و کمپوست نیز برای این کار مناسب است. هر چه خاک مناسب ترباشد بوته توت فرنگی محصولات با کیفیت تر و درشت تری به بار می آورد. میزان خاک مورد نیاز برای توت فرنگی بر اساس اندازه بوته آن است. اگر بخواهیم به طور میانگین مقدار مناسب آن را بگوییم چیزی حدود ۱ الی ۱.۵ لیتر خاک برای هر بوته لازم خواهد بود تا در فضای مناسب به رشد بپردازد.

از لحاظ آبیاری هم باید به بوته توت فرنگی توجه کافی شود. گیاه میوه توت فرنگی طالب آب زیاد است و قادر نیست خشکی را تحمل کند و در مقابل خشکی مقاومت بسیار کمی دارد و خشکی باعث می شود که برگ های آن دچار رنگ پریدگی شده و دچار ریزش می شوند. ریشه بوته توت فرنگی در عمق ۱۵ الی ۲۰ سانتی متری زمین قرار دارد به همین دلیل است که به کم آبی حساس است. آبیاری مناسب تاثیر بسزایی در رشد گیاه توت فرنگی دارد و رشد خوب باعث تولید محصول خوب خواهد شد. البته همان طور که گفتیم میزان آبیاری باید مناسب باشد و در صورت زیاده روی باعث پوسیدگی و نابودی ریشه و گیاه می شود. پس برای آبیاری زمانی را انتخاب کنید که گیاه دچار کم آبی شده و یا نیمه خشک باشد. قبل از کاشت بذر توت فرنگی هم بهتر است خاک را مرطوب کنید این کار باعث حفظ استحکام ریشه ها می شود.

همانطور که در ابتدای مقاله هم گفتیم، بوته توت فرنگی نسبت به سرما و گرمای شدید حساس است. دمای مناسب برای رشد این گیاه باید دمایی بین ۱۵ الی ۳۰ درجه سانتی گراد باشد.

علاوه بر موارد بالا توت فرنگی به نور کافی و مستقیم خورشید نیز برای رشد و نمو بهتر نیاز دارد تا از شر انواع بیماری های قارچی هم در امان باشد. البته اگر نور خورشید در دسترس نباشد می توان از نور مصنوعی برای این کار بهره مند شد.

بوته توت فرنگی هم مانند بسیاری میوه های دیگر ممکن است درگیر آفات و بیماری های مختلفی شود. گیاه توت فرنگی ممکن است در معرض جانورانی مثل موش باشد و یا از طرف پرندگان در خطر باشد پس باید مراقبت های لازم در برابر آنها به عمل آید. حشرات و آفات را هم باید با سمپاشی های مخصوص هرچه سریع تر نابود کرد تا باعث نابودی گیاه نشود.

گیاه توت فرنگی را می توان به محض گذشت یک روز از قرمز رنگ شدن برداشت کرد ولی اگر به تازگی سمپاشی کرده اید باید برای چیدن توت فرنگی ها مدتی صبر کنید.